(Amersfoort 1873 – 1949 Den Haag)
Willy Sluiter was een veelzijdig en ondernemend kunstenaar. Hij woonde en werkte op veel verschillende plaatsen en wist met zijn zakelijke instinct, betrokkenheid en sympathieke karakter al op jonge leeftijd een succesvolle carrière op te bouwen. Tot zijn onderwerpen koos hij vooral zijn medemens en diens alledaagse omgeving, alhoewel hij dit deed op zeer verschillende manieren. Zo vond hij inspiratie in het vissersleven van Scheveningen, Katwijk en Volendam maar ook bij de Haagse elite tot aan het Koninklijk Huis aan toe. Naast schilderijen en tekeningen maakte Sluiter vanaf het begin van zijn carrière ook affiches en karikaturen, en oogstte waardering met zijn rake en humorvolle illustraties.1
Sluiter werd op 23 mei 1873 geboren in Amersfoort als oudste zoon van een notaris. Hij ging in Dordrecht naar het Stedelijk Gymnasium en tijdens de tekenlessen die hij volgde, openbaarde zijn artistieke talent zich. In plaats van in het spoor van zijn vader het notariaat te volgen, koos hij ervoor om dit talent verder te ontwikkelen. Dit gebeurde onder aanmoediging van de kunstenaar Bernard Blommers, aan wie vader en zoon Sluiter na het eindexamen van Willy een bezoek hadden gebracht. Op voorspraak van Blommers werd Willy in 1890 aangenomen op de Academie voor Beeldende Kunsten en Wetenschappen in Rotterdam.2
Willy’s carrière als kunstenaar kende een vliegende start. Na zijn tijd op de Academie af te hebben gesloten met zilveren medaille, werd hij lid van de Dordtse Teekenmaatschappij Pictura. Hij vestigde een eigen atelier in Scheveningen en volgde vanuit daar aanvullend onderwijs aan de Haagse Academie. Hij hield goed contact met Blommers en diens kring en werd als ‘buitenlid’ toegelaten tot het Haagse schilderkunstig genootschap Pulchri Studio. In 1895 kreeg hij bij Pictura zijn eerste solotentoonstelling en bleef vanaf dan regelmatig deelnemen aan haar ledententoonstellingen. Wanneer hij een jaar later terugkeerde naar Dordrecht, werd hij bovendien gekozen om plaats te nemen in het bestuur.3
In 1901 trouwde hij met Agathe van Nievervaart (1874-1957) en samen vestigden ze zich in Katwijk. Ook hier zette hij zich in voor het lokale culturele leven. Zo was hij er betrokken bij de organisatie van tentoonstellingen en was hij in 1908 één van de oprichters van de Katwijkse Kunstvereeniging.4
Ondertussen nam de populariteit van zijn schilderijen en tekeningen toe en deed hij uitstekende zaken.5 Sluiters succes strekte zich ook uit voorbij de grens; vanaf 1900 zond hij schilderijen in naar internationale tentoonstellingen, waar hij werk verkocht en geregeld in de prijzen viel.6
Vanaf 1916 woonde Sluiter in Den Haag. Op het moment van de verhuizing was hij slechts 43 jaar maar al een kunstenaar met een gevestigde reputatie in binnen- en buitenland. Anders dan leeftijdsgenoten zoals Mondriaan en Van Dongen hield Sluiter zich afzijdig van de internationale vernieuwingen in de moderne kunst, maar stortte zich vanaf dat moment op het portretteren van de Haagse elite. Zijn uitgebreide en goed onderhouden netwerk bracht hem voldoende portretopdrachten voor een goed inkomen en daarnaast vervulde hij nog verschillende culturele bestuursfuncties.7
In 1948 werd Willy Sluiter ter gelegenheid van zijn 75ste verjaardag geëerd met een overzichtstentoonstelling bij Pictura, een jaar later overleed hij. Werk van Sluiter is onder andere te vinden in de collecties van het Boijmans van Beuningen, Rijksmuseum, Singer Laren, Dordrechts Museum en het Katwijks Museum.
Auteur: Julia Krikke
Noten
1. Peter Marijnissen, “Willy Sluiter, de populaire gentleman-kunstenaar”, p. 11 in Moniek Peters en Peter Marijnissen red, Willy Sluiter: Gentleman-kunstenaar 1873-1949 (Dordrechts Museum, 1999). Tentoonstellingscatalogus.
2. Marijnissen, “Willy Sluiter, de populaire gentleman-kunstenaar”, p. 12; Arend-Jan Sleijster, Willy Sluiter en de kunstvereniging Katwijk, 1908-1910 (Katwijk: Stichting Katwijks Museum, 2008), p. 111.
3. Marijnissen, “Willy Sluiter, de populaire gentleman-kunstenaar”, pp.13-16.
4. Marijnissen, “Willy Sluiter, de populaire gentleman-kunstenaar”, pp. 19-21. Voor meer over Sluiter’s activiteiten in Katwijk zie: Sleijster, Willy Sluiter en de kunstvereniging Katwijk; Arend-Jan Sleyster en Annemarie Kingmans-Claas, Kunst, visserij en handel : Toorop, Sluiter, Munthe en de schilderijententoonstelling 1902 (Katwijk: Katwijks Museum, 2002). Tentoonstellingscatalogus.
5. Sluiter hield vanaf het begin van zijn loopbaan de verkoop van zijn werk bij in een kasboek, dat zich nu in een particuliere collectie bevindt. Simone de Ruyter, “’Wie doet je wat?’ Willy sluiter tussen critici, publiek en kopers,” 60-61 in Peters en Marijnissen red, Willy Sluiter: Gentleman-kunstenaar.
6. Zo zond hij werk in naar de Wereldtentoonstelling in Parijs van 1900, die in St. Louis van 1904, en die in San Francisco van 1915. Hier won hij respectievelijk een bronzen en twee zilveren medailles. Voor meer informatie over Sluiter’s successen in het buitenland zie: De Ruyter, “’Wie doet je wat?”, pp. 65-67
7. Zo was hij vanaf 1923 voorzitter van Pulchri Studio en secretaris van het “Regeeringscomité voor Kunsttentoonstellingen in het buitenland” Marijnissen, “Willy Sluiter, de populaire gentleman-kunstenaar”, pp. 29, 31; De Ruyter, “’Wie doet je wat?’”, p. 68.