Korteling, Bartus

(Deventer 1853 - 1930 Deventer)

a. Koolveldje bij boerderij, ca. 1890/1900; olieverf op doek, 52 x 80.

Zijn eerste teken- en schilderlessen kreeg Korteling van zijn vader, die huis- en rijtuigschilder was en in zijn vrije tijd niet onverdienstelijk schilderde. Daarna volgde hij de avondtekenschool in Deventer, waar hij les kreeg van Jan Striening (1827-1903). Van deze inspirerende leraar, die later docent aan de academie van Rotterdam zou worden, kreeg hij samen met enkele vrienden ook privéles in het schilderen. Nadat hij in 1873 zijn MO-akte had behaald, werd hij tekenleraar aan de HBS in Harlingen, maar toen hij in 1878 een benoeming aan de HBS in Deventer kon krijgen, keerde hij graag weer naar zijn geliefde geboortestad terug, om er de rest van zijn leven door te brengen. In 1881 volgde hij er Striening op als docent aan de avondtekenschool. Hij heeft aan beide scholen een groot aantal leerlingen gehad, van wie er verscheidene eveneens kunstenaar zijn geworden, al hebben maar weinige van hen landelijke bekendheid verworven. Vermeldenswaard zijn Willem Penaat, zijn zoon Willem Korteling en diens vriend Han van Meegeren.

b. Klaproosveldje, ca. 1900/10; olieverf op doek op paneel gelijmd, 46,5 x 35.

Naast zijn leraarschappen had Korteling voldoende tijd om voor zichzelf te werken. In en om Deventer heeft hij een groot aantal landschappen en stadsgezichten geschilderd, die qua stijl vrij sterk aansluiten bij de Haagse School, al gebruikte hij soms wel wat meer uitgesproken kleuren. Verder heeft hij geregeld stillevens en bloemen geschilderd, evenals enkele portretten, voor het merendeel van zijn kinderen. Tijdens zijn leven heeft hij nauwelijks buiten Deventer geëxposeerd; pas in 1956, meer dan een kwart eeuw na zijn dood, was er voor het eerst een overzicht van zijn werk te zien bij Kunsthandel M.L. de Boer in Amsterdam. Diverse critici werden hier zeer verrast door de hoge kwaliteit van de getoonde schilderijen en tekeningen, maar voor een doorbraak heeft dat niet gezorgd, zodat hij tegenwoordig buiten zijn geboortestad nog steeds vrijwel onbekend is.

Dit artikel (van de hand van Jan Jaap Heij) is met toestemming van de rechthebbenden (Drents Museum en uitgever WBOOKS BV) ontleend aan het boek 'Vernieuwing & Bezinning' dat niet meer zal worden herdrukt.

Copyright afbeeldingen:
ab. Fotodienst Provincie Drenthe