Dupuis, Antonius Stanislaus Nicolaas Ludovicus (Toon)

(Antwerpen 1877 - 1937 Den Haag)

a. Jongensbuste, 1901; marmer, hoogte 45.

Dupuis was leerling van zijn vader, de beeldhouwer Louis Dupuis, aan de Antwerpse academie en van Thomas Vinçotte aan het Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten, in dezelfde stad. In 1898 verhuisde hij naar Den Haag, waar hij in 1900 tot docent beeldhouwen aan de academie werd benoemd (waaraan hij tot 1918 verbonden zou blijven) en lid werd van Pulchri Studio. In 1908 kreeg hij de Nederlandse nationaliteit.
Dupuis was een van de meest succesvolle Nederlandse beeldhouwers van zijn tijd en werd diverse malen bekroond en onderscheiden. Hij was met name befaamd om zijn zwierige, licht geïdealiseerde portretten in marmer en brons van vooraanstaande personen, onder wie leden van de koninklijke familie, kunstenaars en wetenschappers. Tevens heeft hij veel portretpenningen en -plaquettes ontworpen. Verder ontwierp hij rond de eeuwwisseling ceramische sculpturen voor de fabriek ‘Haga’ van H.F. Antheunis te Den Haag. Na de overplaatsing van deze fabriek naar Purmerend in 1903, werden zijn ontwerpen daar uitgevoerd en na het faillissement van Haga in 1907 bij de firma ‘Voorheen Amstelhoek’ te Amsterdam (totdat deze in 1910 ook werd opgeheven).

b. Garnalenmeisje (uitvoering Voorheen Amstelhoek), ca. 1905/10; glanzend geglazuurd aardewerk, hoogte 35,5.

Naast portretten, kleinplastiek en penningen ontwierp Dupuis vrij veel monumentaal werk, dat ondanks een onmiskenbare inspiratie op de Art Nouveau qua stijl sterk aansluit bij de negentiende-eeuwse academische traditie. Voorbeelden daarvan zijn het monument voor de gebroeders De Witt te Dordrecht (onthuld 1918), sculpturen aan het gebouw en in de tuin van het Vredespaleis te Den Haag (ca. 1910-13) en aan het stadhuis van Rotterdam (ca. 1920), het ruiterstandbeeld van koning-stadhouder Willem III te Breda (onthuld 1921), het monument voor de oogarts prof. F.C. Donders te Utrecht (onthuld 1921), het standbeeld van Sint Petrus Canisius te Nijmegen (onthuld 1927) en het monument voor koningin-moeder Emma te Den Haag (in samenwerking met architect C. Brandes, onthuld 1936).

Dit artikel (van de hand van Jan Jaap Heij) is met toestemming van de rechthebbenden (Drents Museum en uitgever WBOOKS BV) ontleend aan het boek 'Vernieuwing & Bezinning' dat niet meer zal worden herdrukt.

Copyright afbeeldingen:
ab. Tom Haartsen, Ouderkerk a/d Amstel